روز عرفه، یکی از ارزشمندترین روزهای عبادی، فرصتی برای خلوت با خداوند، طلب مغفرت و ایجاد تحول معنوی است. در این روز، مؤمنان به اقامه نماز ویژه‌ای می‌پردازند که با نیت خالص و قلبی آکنده از اخلاص، می‌تواند مسیر نزدیکی به پروردگار را هموار سازد.
در ادامه این مطلب راهنمای خواندن نماز روز عرفه که یکی از مهم ترین اعمال روز عرفه است را جهت آگاهی کامل با جزئیات دقیق ارائه می دهیم. اگر به اطلاعات بیشتر و نکات تکمیلی نیاز دارید، تا پایان این مقاله همراه ما باشید تا تمامی جزئیات را به طور کامل فرا بگیرید.
راهنمای جامع و شیوه صحیح خواندن نماز روز عرفه
روز عرفه، لحظه‌ای برای خلوت با خالق، تطهیر دل و نیایش بی‌پایان است. در میان تمام عبادات این روز نماز روز عرفه برای حاجت مشابه پلی است که به سوی رحمت الهی قرار گرفته است. در ادامه این بخش راهنمای خواندن نماز روز عرفه را به شرح زیر توضیح داده ایم:
- جهت اجرای این عبادت، ابتدا نماز ظهر و عصر به جا آورده شود. چرا که این نمازها پایه‌ای هستند که فرد را برای حضور قلبی در نماز عرفه آماده می‌کنند. توجه به رکوع و سجود در این مرحله بسیار اهمیت دارد.
- نیت برای نماز عرفه پس از نمازهای واجب، دو رکعت نماز مخصوص عرفه اقامه می‌شود. در این لحظه، نیت باید خالصانه باشد و فرد با تمرکز کامل، آماده برقراری ارتباطی عمیق با پروردگار شود.
- اجرای رکعت اول: سوره حمد را قرائت کنید. پس از آن، سوره توحید «قل هو الله احد» خوانده شود.
- اجرای رکعت دوم: دوباره سوره حمد را بخوانید. سپس سوره کافرون «قل یا ایها الکافرون» قرائت شود.
- مکان مناسب برای نماز توصیه شده که این نماز در فضای باز و زیر آسمان خوانده شود. قرار گرفتن در طبیعت و محیطی بدون سقف، تأثیر معنوی ویژه‌ای بر حالت عبادت دارد و احساس ارتباط مستقیم با خداوند را افزایش می‌دهد.
- خواندن دعای عرفه یکی از زیباترین اعمال روز عرفه، قرائت دعای عرفه امام حسین (ع) است. این دعا، مجموعه‌ای از مناجات‌های عاشقانه با خداوند است که انسان را در مسیر رشد معنوی هدایت می‌کند.
- اقامه نماز مستحبی چهار رکعتی در برخی منابع آمده است که پس از نماز عرفه، چهار رکعت دیگر نماز به جا آورده شود. در هر رکعت، پس از سوره حمد، سوره توحید پنجاه مرتبه خوانده شود. این نماز مستحبی، تاثیر عمیقی بر تقرب به خداوند دارد و قلب را برای دریافت رحمت الهی آماده‌تر می‌کند.
یکی دیگر از گام‌های تکمیلی برای بهره‌گیری معنوی بیشتر در این نماز اعتراف به خطاها و طلب بخشش بوده که پس از نماز، مومن باید لحظه‌ای برای مرور اعمال گذشته و اعتراف به اشتباهات اختصاص دهد. این مرحله، فرصتی برای تطهیر قلب و طلب مغفرت از خداوند است.
همچنین حفظ آرامش و تمرکز تا پایان روز پس از اقامه نماز و اعمال عبادی، مؤمن باید حالت معنوی خود را تا پایان روز حفظ کند. تفکر در آیات الهی، خواندن قرآن، سپاسگزاری از خداوند و مراقبت از گفتار و رفتار، از جمله اقداماتی هستند که می‌توانند تاثیرات معنوی این روز را تقویت کنند. با اجرای صحیح این اعمال، روز عرفه می‌تواند نقطه قوتی برای تحول درونی، پاکی قلب و نزدیکی به رحمت بی‌کران خداوند باشد.
برای سفرتان به سرزمین‌های نور، چه در مسیر زیارت کربلا و نجف باشید و چه در حال کشف زیبایی‌های عراق، دینارز هم‌سفر مطمئن شماست. با دینارز، دغدغه تهیه ارز را کنار بگذارید؛ شما می‌توانید دینار عراق را پیش از سفر در ایران یا پس از ورود به عراق، به‌صورت نقدی دریافت کنید یا به‌راحتی کیف پول دینارز خود را شارژ کرده و با اطمینان خاطر از خدمات ما بهره‌مند شوید. دینارز همیشه کنار شماست؛ در هر قدم از سفر، برای آرامش بیشتر و تجربه‌ای بی‌دغدغه.
مهم ترین ذکر های مستجاب شدن حاجات پس از خواندن نماز عرفه
در روز عرفه، زمان متوقف نمی‌شود، اما قلب‌ها در مسیر شناخت و توبه به جریان می‌افتند. امام صادق (ع) می‌فرمایند که این نماز، راهی است برای رسیدن به ثواب اهل عرفات. کسی که آن را با نیت خالص بخواند، گناهان گذشته و آینده‌اش در موجی از رحمت الهی شسته می‌شود و صفحه‌ای تازه از زندگی معنوی برای او رقم می‌خورد. پس از این نماز، اذکار مقدس، همچون کلیدهایی هستند که قفل‌های بسته دل را باز می‌کنند.
تسبیحاتی که پیامبر اکرم (ص) توصیه کرده‌اند، نه‌تنها زبانی را به ذکر الهی مشغول می‌سازند، بلکه ذهن و روح را به سوی آرامش، اجابت دعا و نزدیکی به خداوند هدایت می‌کنند. این اذکار و تسبیحات خواندنی به شرح زیر هستند.
- سُبْحَانَ الَّذِی فِی السَّمَاءِ عَرْشُهُ سُبْحَانَ الَّذِی فِی الْأَرْضِ حُکْمُه
- پاک و بی‌نقص است آن یکتا، که تخت اقتدارش بر پهنه آسمان‌ها گسترده و حکم و تدبیرش در گسترۀ خاک، نشانه و راهنمای جان‌هاست.
- سُبْحَانَ الَّذِی فِی الْقُبُورِ قَضَاؤُهُ سُبْحَانَ الَّذِی فِی الْبَحْرِ سَبِیلُهُ سُبْحَانَ الَّذِی فِی النَّارِ سُلْطَانُهُ
- پاک و بلندمرتبه است آن که قضای او در دل گورها، سرنوشت جان‌ها را رقم می‌زند.
- سُبْحَانَ الَّذِی فِی الْجَنَّهِ رَحْمَتُهُ سُبْحَانَ الَّذِی فِی الْقِیَامَهِ عَدْلُهُ
- ایزد بلند مرتبه آن خدایی که رحمت بی‌کرانش در بهشت جاری است،
پاک و منزه است آن خدایی که در روز قیامت، عدالتش با روشنی و دقت بر همگان آشکار می‌شود و هر کس به آنچه سزاوار است می‌رسد. - سُبْحَانَ الَّذِی رَفَعَ السَّمَاءَ سُبْحَانَ الَّذِی بَسَطَ الْأَرْضَ سُبْحَانَ الَّذِی لاَ مَلْجَأَ وَ لاَ مَنْجَى مِنْهُ إِلاَّ إِلَیْهِ
- پاک است آن خدایی که آسمان را با قدرت برافراشت و زمین را گسترده ساخت، بی نقص است آن خدایی که جز به او، پناه و رهایی برای هیچ کس نیست تنها اوست که سایه‌ای از امنیت و راه نجات را به بندگانش می‌بخشد.
اکنون، این تسبیح را 100 مرتبه با اخلاص بر زبان بیاور
- سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکْبَرُ
- پاک و بی‌عیب است آن خدایی که همه ستایش‌ها ویژه اوست، و هیچ معبودی به حقیقت جز او نیست؛ خداوند از همه عظیم‌تر و برتر است.
و با توجه و خضوع سوره توحید را صد مرتبه و آیه الکرسی صد مرتبه و صلوات بر محمد و آل محمد صد مرتبه بر زبان جاری کن
- حالا قرائت کن
- لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِیکَ لَهُ لَهُ الْمُلْکُ وَ لَهُ الْحَمْدُ یُحْیِی وَ یُمِیتُ وَ یُمِیتُ وَ یُحْیِی
- هیچ معبودی به حقیقت جز خدای یکتای بی‌همتا نیست که شریکی ندارد. فرمانروایی و سپاسگزاری تنها شایسته اوست؛اوست که زندگی می‌بخشد و مرگ می‌دهد و باز هم زنده می‌کند.
- وَ هُوَ حَیٌّ لاَ یَمُوتُ بِیَدِهِ الْخَیْرُ وَ هُوَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ
- او سرشار از هستی است و مرگ هرگز به او راه ندارد؛ هر اثر نیکی و هر موهبت خیر، در اختیار اوست و او بر هر آنچه در هستی است، قدرت و توانایی بی‌نظیری دارد.
- تأمل کن و این عبارت را 10 بار با دلی روشن بخوان
- أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذِی لاَ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ
- از پروردگاری که تنها او سزاوار پرستش است و هرگز زوالی به او راه ندارد، بخشایش می‌خواهم و به سوی او رجوع می کنم.
- 10 بار بخوان تا روح آرام گیرد
- یَا اللَّهُ
- ای پروردگار
- یَا رَحْمَانُ
- ای گذش کننده
- یَا رَحِیمُ
- ای رئوف
- یَا بَدِیعَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ یَا ذَا الْجَلاَلِ وَ الْإِکْرَامِ
- ای خالق بی‌همتای آسمان‌ها و زمین، توئی که با قدرت بی‌نظیر خود، گستره‌ای از هستی را آفریده‌ای؛ ای صاحب شکوه و عظمت بی‌انتها، توئی که بزرگی و کرامتت، هر ذره از این جهان را در بر گرفته است.
- یَا حَیُّ یَا قَیُّوم
- ای منبع زندگی و ماندگاری
- یَا حَنَّانُ یَا مَنَّانُ
- ای سرچشمه‌ی هر نعمت و برکت
- یَا لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ
- ای آن که هیچ موجودی به راستی سزاوار پرستش نیست مگر ذات پاکت
- آمِینَ
با آرامش بر زبان آور
- اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ یَا مَنْ هُوَ أَقْرَبُ إِلَیَّ مِنْ حَبْلِ الْوَرِیدِ
- ای آفریدگار از تو تمنا می کنم ای آن که حضورت از نزدیک ترین شاهرگ به من نزدیک تر است.
- یَا مَنْ یَحُولُ بَیْنَ الْمَرْءِ وَ قَلْبِهِ یَا مَنْ هُوَ بِالْمَنْظَرِ الْأَعْلَى وَ بِالْأُفُقِ الْمُبِینِ
- ای پروردگاری که گاه میان انسان و رازهای نهفته‌ی دلش، مانعی می‌شوی تا از آنچه نباید آگاه شود، محفوظ بماند؛ای پروردگاری که که هم در بلندترین جایگاه هستی و هم در روشن‌ترین افق دید، حاضر و آشکاری.
- یَا مَنْ هُوَ الرَّحْمَنُ عَلَى الْعَرْشِ اسْتَوَى یَا مَنْ لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ وَ هُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ
- ای خدایی که گذشت و رحمتت بی‌انتهاست و بر عرشی با شکوه و پایدار تکیه زده‌ای؛ای آن که هیچ چیز به مانند تو نیست و تو شنوا و بینای بی‌همتایی.
- أَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
- از تو استدعا دارم، که بر محمد و خاندان گرامی‌اش، درود و برکات بی‌شمارت را نازل کنی.
- با پایان یافتن تسبیحات پیامبر «ص» وقت آن رسیده که صد بار این ذکر را زمزمه کنید.
- سُبْحانَ اللّهِ وَالْحَمْدُ لِلّهِ وَلا اِلهَ اِلا اللّهُ وَاللّهُ اَکْبَرُ
- خداوند، منزه و پاک از هر عیب و نقص است و هر حمد و سپاسی، تنها به او تعلق دارد؛ هیچ پروردگاری جز او نیست و عظمت او فراتر از هر بیان است.
اگر مومنی در عرفات حضور نداشته باشد، نماز عرفه به صورت دو رکعت همراه با اعتراف به گناهان و طلب مغفرت برگزار می‌شود، اما برای کسانی که در صحرای عرفات حاضر هستند، این نماز صد رکعت است، که هر رکعت شامل سوره حمد و توحید بوده و با قرائت آیه‌الکرسی ختم می‌شود.
سخن پایانی
این مقاله راهنمای خواندن نماز روز عرفه همراه با اطلاعات کامل و شفاف است. نماز روز عرفه طبق اسناد به نماز زیر آسمان شهرت دارد که روح را به آرامشی ژرف و بی‌بدیل می‌رساند. در نهایت نماز روز عرفه نه‌تنها آیینی برای تقرب به خداوند به شمار می رود، بلکه نغمه‌ای از طلب مغفرت، سپاسگزاری و تجدید عهد با پروردگار بوده که همزمان قلب را روشن می‌کند.
