جشن عید غدیر در نجف، شور و هیجانی خاص در دل زائران ایجاد می‌کند که وصف آن دشوار است. این روز مقدس، که به عنوان نقطه اوج تکمیل دین و اتمام نعمت‌های الهی شناخته می‌شود، فرصتی طلایی برای دوستداران اهل بیت فراهم می‌آورد تا با حضور در حرم‌های مطهر کربلا و نجف، عشق و وفاداری خود را نسبت به امیرالمؤمنین (ع) به نمایش بگذارند. فضای معنوی و روحانی عید غدیر در این دو شهر مقدس، با کاروان‌های پرنشاط و تزئینات زیبا و چشم‌نواز حرم‌ها، قلب‌های مشتاق را به سوی شناخت عمیق‌تری از آموزه‌های الهی سوق می‌دهد.
در این مقاله، فلسفه عید غدیر به تفصیل شرح داده شده، روایات مرتبط با این مناسبت بزرگ بررسی گردیده و آیین‌ها و برنامه‌های روز عید به طور جامع معرفی شده‌اند. علاوه‌بر این، نکاتی کاربردی به منظور بهره‌مندی هرچه بیشتر زائران از این فرصت معنوی ارائه شده تا تجربه‌ای بی‌همتا و سرشار از معرفت را در این ایام به دست آورند.
بررسی اهمیت عید غدیر در فرهنگ شیعه و جایگاه آن در تقویم مذهبی مسلمانان
روز غدیر، نقطه عطفی در تاریخ اسلام است که عظمت دین را به اوج رساند و با نگاهی ژرف به عدالت‌خواهی، مسیر رسیدن بشر به خوشبختی را روشن کرد. این مناسبت، تجسمی زنده از ولایت و امامت به شمار می‌آید و ادامه‌دهنده راه نبوت محسوب می‌شود تا امت مسلمان با روشنایی پر فروغ ولایت، گام در مسیر برقراری عدالت بگذارند و از اتصال بین نبوت و امامت به سرچشمه‌های بی‌پایان حکمت و دانش الهی دسترسی پیدا کنند.
اگر بخواهیم به زبان ساده‌تر بیان کنیم، غدیر همانند اقیانوسی بی‌کران است که سراسر هستی را فرا گرفته است. این رویداد را نمی‌توان صرفا بخشی از تاریخ دانست؛ چرا‌که غدیر خود تاریخ است. واقعه‌ای که احترام و تعظیم تمامی دوران‌ها و نسل‌ها را به دنبال داشته است. این روز، خلاصه تمام ادیان الهی و عصاره مکتب وحی به شمار می‌رود.
عید غدیر که تجلی ولایت و امامت است، در میان ایام‌الله جایگاه ویژه‌ای دارد و مانند عید قربان و فطر از اهمیت خاصی برخوردار است. پیامبر عظیم‌الشان درباره این روز فرموده‌اند:« روز غدیر خم برترین عیدهای امت من است؛ روزی که خداوند به من فرمان داد تا علی بن ابیطالب را به عنوان پرچم هدایت امت معرفی کنم. در این روز، دین به کامل‌ترین شکل خود رسید و نعمت‌های الهی بر امت من تمام شد و اسلام به عنوان دین برگزیده تثبیت گردید.»
امیرالمؤمنین (ع) نیز به پیروی از پیامبر (ص) این روز را عیدی بزرگ شمرد و در سالی که عید غدیر مصادف با جمعه شد، در خطبه‌ای بیان کرد:« خداوند در این روز دو عید بزرگ را برای شما مؤمنان گرد آورده است.» مقام معظم رهبری درباره ارزش والای این عید گفته‌اند:« اهمیت عید غدیر به دلیل مسئله ولایت است؛ روزی که ولایت اسلامی به صورت کامل و آشکار معرفی شد.»
عید غدیر یکی از مهم‌ترین مناسبت‌های مذهبی است که مسلمانان در آن به یاد امامت و ولایت امام علی (ع) می‌افتند. این روز بزرگ فرصتی عالی برای سفر به نجف و زیارت مرقد مطهر حضرت علی (ع) است. در این سفر معنوی، دینارز به عنوان پشتیبان شما در تهیه ارز، همراهتان خواهد بود. چه در ایران و چه در عراق، با خدمات امن و سریع دینارز، می‌توانید با خیالی آسوده از سفر خود لذت ببرید و به راحتی ارز مورد نیاز خود را تهیه کنید.
نقش ویژه شهر نجف به عنوان مرکز علمی و معنوی شیعیان در روز عید غدیر
در هجدهمین روز از ماه ذی‌الحجه، واقعه‌ای تاریخی رخ داد که نقش بی‌بدیلی در شکل‌گیری باورهای اسلامی ایفا کرد. هنگامی که پیامبر رحمت پس از انجام حج الوداع در مسیر بازگشت به مدینه در منطقه غدیر خم—نقطه‌ای میان مکه و مدینه و نزدیک به جحفه—وقفه‌ای زدند، دستوری الهی را اجرا کردند و حضرت علی (ع) را به عنوان رهبر و امام مسلمانان معرفی نمودند.
از نگاه احادیث معتبر، زیارت مضجع شریف امام علی (ع) در نجف و بارگاه امام حسین (ع) در کربلا در روز عید غدیر اجر و فضیلت فراوانی دارد، که به چند نمونه اشاره می‌شود:
- امام رضا (ع) فرموده‌اند:« هر که در روز عید غدیر به زیارت مزار پدرم در نجف مشرف شود، گناهانش پاک گردیده و در شمار مقربان درگاه خدا قرار می‌گیرد.»
- امام صادق (ع) بیان کرده‌اند:« دیدار قبر امام حسین (ع) در این روز ارزشمند، همچون دیدار خدای متعال در عرش است.»
- روایات فراوانی نقل شده که زیارت این دو حرم مطهر در عید غدیر، برابر با هزار حج مقبول است و دعای زائران به اجابت می‌رسد.
این سخنان گران‌بها، مشتاقان را به حضور در این اماکن مقدس فرا می‌خواند و جایگاه ویژه این روز در دل‌های مؤمنان را به یاد می‌آورد.
حال و هوای نجف در آستانه عید غدیر
صبح روزهای نزدیک به عید، خادمان پس از آماده‌سازی ایوان نجف برای گل‌آرایی، با هزاران شاخه گل طبیعی، جلوه‌ای تازه و روح‌بخش به این مکان مقدس می‌بخشند. پرچم «من کنت مولاه فهذا علی مولاه» در مراسمی ویژه بر فراز ایوان نصب می‌شود و این نماد بزرگ ولایت، بر بلندای آسمان نجف قد علم می‌کند. جشن دهه ولایت با حضور خادمان حرم برگزار خواهد شد و نوای لبیک «یا علی» در فضای حرم طنین‌انداز می‌شود. پس از پایان مراسم، شاخه‌های گل میان زائران تقسیم می‌شود تا یادگاری از این ایام مبارک به همراه داشته باشند.
خادمان این آستان مقدس با نصب پارچه‌ها و کتیبه‌های مزین به القاب و نام‌های گرانقدر حضرت علی (ع)، صحن‌ها و شبستان‌ها را جلوه‌ای زیبا خواهند بخشید. پرچم با عبارت «عَلِیٌّ مَعَ الْحَقِّ وَالْحَقُّ مَعَ عَلِیٍّ» در ایوان نجف به اهتزاز درمی‌آید و یادآور پیوند ناگسستنی حق با علی علیه‌السلام می‌شود.
گنبد و گلدسته‌های حرم با دقت و عشق شسته و غبارروبی می‌شوند تا در روزهای جشن، جلوه‌ای درخشان و باشکوه داشته باشند. خیابان‌های اطراف حرم با تزئیناتی چشم‌نواز و دل‌انگیز آماده پذیرایی از زائران می‌شوند و فضای شهر از نشاط و معنویت لبریز خواهد شد.
پرچم «من کنت مولاه فهذا علی مولاه» به صورت باشکوهی بر فراز ایوان نجف نصب خواهد شد و این جلوه از عشق و ارادت، پیام ولایت را در قلب‌های مشتاقان زنده نگه می‌دارد. در این ایام، حرم مطهر امیرالمؤمنین (ع) میزبان هزاران زائر از سراسر دنیا خواهد بود که برای شرکت در این جشن جهانی برنامه‌ریزی کرده‌اند و با حضور خود، شکوه و معنویت عید غدیر را به اوج می‌رسانند.
برنامه‌ها و آیین‌های ویژه عید غدیر در نجف
روز غدیر در نجف رنگ و بوی خاصی دارد که دل‌های مشتاق را به سوی خود می‌کشاند؛ این مناسبت بزرگ که به عنوان روز اتمام دین و کامل شدن نعمت شناخته می‌شود، فرصتی بی‌نظیر برای زائران فراهم می‌آورد تا در حرم‌های مطهر کربلا و نجف حضور یافته و ارادت عمیق خود را نسبت به امیرالمؤمنین علی (ع) به نمایش بگذارند.
از طلوع صبح عید، کاروان‌های مملو از شور و شعف در کربلا راه می‌افتند؛ این گروه‌ها که به مدح و ستایش ولایت می‌پردازند، از حرم حضرت عباس (ع) آغاز کرده و به سمت حرم امام حسین (ع) حرکت می‌کنند. در نجف، کاروان‌های مشابه در خیابان‌های منتهی به حرم امام علی (ع) با شور و شکوه خاصی به راه می‌افتند و فضای شهر را مملو از شادی و سرور می‌کنند.
دعای ندبه در فضای بین الحرمین، با حضور جمع زیادی از زائران خوانده می‌شود و سخنرانی‌هایی درباره اهمیت غدیر و پیام آن، دل‌ها را روشن می‌کند. در نجف، در شبستان حرم حضرت علی (ع)، برنامه‌هایی مشابه برگزار می‌شود که شور معنوی خاصی به جمع می‌بخشد.
حرم‌های امام حسین (ع) و امام علی (ع) با رنگ سبز پرچم‌ها، چراغ‌های رنگارنگ و آرایش گل‌های زیبا مزین شده‌اند و صحن‌ها از جمعیت مشتاقی پر شده که با نیت انجام خیرات و زیارت گرد هم آمده‌اند.
موکب‌های خیرخواهانه در نجف و کربلا به توزیع غذاهای گرم و نوشیدنی‌های متنوع مشغول‌اند و زائران نیز فرصت دارند در این فعالیت‌های نیکوکارانه شرکت کنند.
سادات در نجف با بخشیدن پارچه‌های سبز و عطرهای خوشبو از زائران استقبال می‌کنند و در بین الحرمین، سادات محلی با اهدای تسبیح و پذیرایی از شیرینی و شربت، حضور مهمانان را گرامی می‌دارند.
زائران از سراسر جهان؛ وحدت در ولایت
در آستانه عید غدیر خم، شهر نجف اشرف به دریایی از شور و شعف بدل می‌شود که هزاران زائر از اقصی نقاط عراق و جهان را به سوی خود می‌کشاند. این دیار مقدس به پایتخت بین‌المللی تشیع تبدیل خواهد شد و دل‌های مشتاق از سراسر گیتی، در پرتو حرم باشکوه امیرالمؤمنین (ع) به هم پیوند می‌خورند. تولیت حرم علوی در این ایام با برگزاری برنامه‌های گسترده فرهنگی و اجتماعی، فضایی معنوی و باشکوه را در سراسر کشور عراق و میان پیروان اهل بیت (ع) ایجاد می‌کند تا همه جا رنگ و بوی ولایت و امامت بگیرد.
روایت‌هایی از زائران: چرا نجف در غدیر خاص‌تر است؟
با رسیدن عید غدیر، هزاران زائر از سراسر جهان راهی نجف می‌شوند تا معنویتی عمیق را تجربه کنند، اما چه چیزی نجف را در این روز خاص‌تر می‌کند؟ روایت چند زائر پاسخ می‌دهد:
یکی از زائران می‌گوید:« حرم امام علی (ع) در غدیر مثل دریایی از نور و آرامش است که هر نفس را تازه می‌کند.»
زائر دیگری می‌گوید: «کاروان‌های مدح و سرود در خیابان‌های منتهی به حرم، فضایی پرشور به نجف می‌بخشند.» از طرفی یک جوان روایت می‌کند که دعای ندبه در شبستان حرم، لحظه‌ای خاص است که حس می‌کنید تمام وجودتان با نور ولایت روشن شده و عهدی تازه با امیرالمؤمنین (ع) می‌بندید»
ترکیب پرچم‌های سبز، نورهای رنگارنگ و گل‌آرایی‌ها، نجف را به قلبی زنده و پرشور تبدیل می‌کند که هر زائر را با عشق و امید پر می‌سازد.
عید غدیر یکی از مهم‌ترین مناسبت‌های مذهبی است که مسلمانان در آن به یاد امامت و ولایت امام علی (ع) می‌افتند. این روز بزرگ فرصتی عالی برای سفر به نجف و زیارت مرقد مطهر حضرت علی (ع) است. در این سفر معنوی، دینارز به عنوان پشتیبان شما در تهیه ارز، همراهتان خواهد بود. چه در ایران و چه در عراق، با خدمات امن و سریع دینارز، می‌توانید با خیالی آسوده از سفر خود لذت ببرید و به راحتی ارز مورد نیاز خود را تهیه کنید.
سخن پایانی
در روز عید غدیر، نجف به نقطه‌ای سرشار از شور، معنویت و عشق به ولایت تبدیل می‌شود؛ جایی که زائران با حضور در حرم‌های مطهر و شرکت در آیین‌های ویژه، پیوندی عمیق با امیرالمؤمنین (ع) برقرار می‌کنند. این روز، فرصتی است برای تجدید عهد، همدلی جمعی و تجربه حال و هوایی بی‌بدیل که تنها در این سرزمین مقدس به چشم می‌خورد.
بیشتر بخوانید:
